پلیاکریلامید (Polyacrylamide)
پلیاکریلامید (Polyacrylamide)
معرفی کلی
پلیاکریلامید (Polyacrylamide) یک پلیمر آبی‌رنگ یا سفید است که از پلیمریزاسیون مونومر آکریلامید (C₃H₅NO) حاصل می‌شود. این ماده به دلیل خواص ژل‌سازی، غلظت‌دهی و پایدارسازی کلوئیدها در صنایع آب و فاضلاب، نفت، معدن، آرایشی و دارویی کاربرد گسترده دارد. پلیاکریلامید به عنوان عامل انعقاد، غلظت‌دهنده و تثبیت‌کننده فرمولاسیون‌ها شناخته می‌شود و باعث بهبود عملکرد و پایداری محصولات می‌گردد.
مشخصات کلی
نام فارسی: پلیاکریلامید
نام انگلیسی: Polyacrylamide
فرمول شیمیایی: (C₃H₅NO)n
شکل ظاهری: پودر یا گرانول سفید
حلالیت: محلول در آب، نامحلول در حلال‌های آلی
ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی
حالت: پودر یا گرانول
بو: خنثی
چگالی: حدود 1.3 g/cm³
ویسکوزیته: بسیار بالا حتی در غلظت‌های پایین
ماهیت: پلیمر آبی‌رنگ با خواص انعقاد، ژل‌سازی و غلظت‌دهی
پایداری: پایدار در محدوده pH 4–9 و دمای محیط
خواص و مزایا
✅ عامل غلظت‌دهنده و ژل‌ساز قوی
✅ تثبیت‌کننده کلوئیدها و معلق‌ها
✅ کاربرد گسترده در صنایع مختلف
✅ افزایش کارایی فرآیندهای تصفیه و استخراج
✅ سازگار با آب و محیط‌های آبی
کاربردها
🔹 صنایع آب و فاضلاب
انعقاد و ته‌نشینی ذرات معلق
بهبود شفافیت و کیفیت آب
🔹 صنایع نفت و معدن
افزایش ویسکوزیته و کنترل جریان سیالات حفاری
بهبود جداسازی ذرات معلق
🔹 صنایع آرایشی و دارویی
ژل‌سازی و غلظت‌دهنده در کرم‌ها و لوسیون‌ها
تثبیت‌کننده فرمولاسیون‌های موضعی
🔹 صنایع شیمیایی و صنعتی
تثبیت‌کننده در فرمولاسیون‌های مختلف
عامل کنترل رهایش و ویسکوزیته
نکات ایمنی و احتیاط
⚠️ از استنشاق گرد و غبار پودر جلوگیری شود.
⚠️ تماس مستقیم با پوست و چشم ممکن است تحریک جزئی ایجاد کند.
⚠️ در محیط خشک، خنک و دور از رطوبت نگهداری شود.
⚠️ محلول‌های غلیظ پلیاکریلامید می‌توانند لیز شوند؛ هنگام استفاده مراقب باشید.
جمع‌بندی
پلیاکریلامید (Polyacrylamide) یک پلیمر چندمنظوره با خواص ژل‌سازی و غلظت‌دهی بالا است که در صنایع آب، نفت، معدن، آرایشی و دارویی کاربرد دارد. این ماده باعث بهبود پایداری، ویسکوزیته و عملکرد محصولات شده و انتخابی ایده‌آل برای فرمولاسیون‌های صنعتی و فرآیندهای تصفیه آب محسوب می‌شود.